Geny w świetle jupiterów

Ostatnie doniesienia dotyczące genetycznie modyfikowanej żywności i stosunek społeczeństwa do niej ujawnia brak zrozumienia, czym właściwie są geny i jaką pełnią funkcję.

Badanie opinii publicznej, przeprowadzone w Wielkiej Brytanii (1) na temat perspektyw w dziedzinie nauki i technologii związanych z biologią molekularną, wykazało, że o ile skojarzenia większości ludzi ze słowem „gen” są poprawne, to niektórzy gubią sens co do funkcji genów i nie uświadamiają sobie, że są one konsumowane codziennie jako składnik diety. 

Geny znajdują się w każdej komórce wszystkich organizmów roślinnych i zwierzęcych. Są to jednostki dziedziczenia zbudowane z nici DNA, przekazywane z rodziców na potomstwo podczas rozmnażania.  To właśnie geny, zwykle w ilości kilkuset tysięcy dla każdego gatunku, przenoszą informacje potrzebne komórce do stworzenia licznych białek, których organizm potrzebuje, aby się rozwijać, rosnąć i rozmnażać.

Tak więc, za każdym razem, kiedy jemy jakąś część zwierzęcia czy rośliny, trawimy miliony genów czyli DNA, z których są one zbudowane. Jednak nie ma to na nas żadnego wpływu, ponieważ są one rozbijane w miarę jak żywność jest trawiona, natomiast jeżeli są zabezpieczone w strukturach takich jak nasiona, są wydalane w niezmienionej formie. Spożywamy geny od zawsze i nie ma dowodów na to, że kiedykolwiek przeniknęły z żywności, którą jemy, do wnętrza naszych komórek.  A jeżeli nawet mogłyby to uczynić, nie wydaje się, aby mogły nam zaszkodzić.

Nie ma żadnego powodu aby uważać, że sprawy wyglądają inaczej w przypadku żywności genetycznie modyfikowanej (GM). Jeśli nawet pewne zmiany są wprowadzone do genów, składowe DNA są dokładnie takie same. Należy wyraźnie zaznaczyć, że mówimy o kilku różnych sprawach. Po pierwsze, istnieją produkty genetycznie modyfikowane, które są spożywane w formie nieprzetworzonej, np. pomidory, w których gen odpowiedzialny za dojrzewanie jest wyłączony, aby wydłużyć trwałość na półkach sklepowych. Te produkty w momencie spożycia zawierają żywe, zmodyfikowane geny. Tak samo jak w przypadku naturalnych, nie zmodyfikowanych genów, są rozbijane w miarę trawienia żywności.

Natomiast w przypadku żywności przetworzonej, takiej jak koncentrat pomidorowy lub mąka sojowa, wszystkie geny, łącznie z modyfikowanymi, są niszczone podczas procesu produkcyjnego. Ekstrakty roślinne, jak cukier czy oleje, mogą pochodzić z genetycznie modyfikowanych roślin, ale nie zawierają żadnych genów i są identyczne w stosunku do wyciągów z roślin nie modyfikowanych. Istnieją też rodzaje żywności, do produkcji których potrzebne są enzymy uzyskane ze zmodyfikowanych genetycznie źródeł. Znanym przykładem jest „wegetariański” ser, wyprodukowany przy użyciu podpuszczki, pochodzącej z genetycznie zmodyfikowanych mikroorganizmów, która jest taka sama jak podpuszczka uzyskiwana z żołądków cielęcych. Tutaj zmodyfikowane geny nigdy nie kontaktują się z żywnością. 

Mając do dyspozycji kilka różnych interpretacji, czym jest żywność genetycznie modyfikowana, trudno się dziwić dezinformacji wśród społeczeństwa. To również wyjaśnia, dlaczego 72% z ankietowanych podczas badania, wspomnianego na początku, uważa, że posiada zbyt mało informacji na temat rozwoju tej dziedziny nauki i na temat prawa, które ją reguluje.

Piśmiennictwo

The Public Consultation on Developments in the Biosciences. Commissioned by the Department of Trade and Industry from MORI.

FOOD TODAY (Żywność Dzisiaj) 03/2000

źródło: Europejska Rada Informacji o Żywności - EUFIC

żywnośc genetycznie modyfikowana